Çocukluğumun en güzel anılarından,
Annemin ve benim çeyizlerimizde yaralan iğne oyalı ipek
örtülerden esinlenerek oluşturulan bu kaftan grubunun ismi OYALI’dır.
Dünyanın hiçbir ulusu, halk sanatı konusunda Anadolu kadar zengin
kaynaklara sahip değildir. Geleneksel kültürümüzün ve el sanatlarımızın
en önemli örneklerinden birisidir OYALAR.
LİNOYA markasının çıkış noktalarından da biri olan oyalar,
tamamiyle Türk halkına özgü bir sanattır. Dünya literatürüne “Türk Danteli”
“Needle Lace” olarak girmiş olan iğne oyasının Anadolu’da çok eskilere
dayanan belgeleri bulunmuştur.
İğne oyasının ortaya çıkıp gelişmesinde en büyük etkenin, Anadolu’nun İpek Yolu
üzerinde olması ve ipek üretimi yapılması olduğu görüşü de mevcut.
Avrupa ise iğne oyası ile ancak 16. yüzyılda tanışmış.
1905’de Menfiz kazılarında bulunan eski örneklerden bu sanatın başlangıcının
M.Ö 2000 yılına kadar uzandığı tespit edilmiş. Bir başka kaynakta ise
12. Yüzyılda Anadolu’dan Balkanlar’a oradan da
İtalya yoluyla Avrupa’ya yayıldığı sonucuna ulaşılmış...
Yapılan araştırma sonuçlarına göre; OYA sözcüğünün başka dillerde
karşılığının da bulunmaması, bu sanatın Osmanlı - Türklere ve özellikle
Türk kadınına özgü bir sanat olduğunu göstermektedir.
İğne oyası, Çiçekle Örgü sanatının birleşmesinden doğmuş;
Süslemek ve süslenmek amacıylaiğne kullanılarak yapılan ve
tekniği örgü olan bir Türk el sanatı olmuştur.
İğne oyalarının, biçim, renk ve kompozisyon açılarından bir iletişim ve mesaj
aracı olarak kullanıldığı da bilinmekte ve Türk halkının üstün zevkini, zekasını,
incelik ve yaratıcılığını tamamıyla yansıtmaktadır.
Osmanlı’dan günümüze uzanan oyalar, geleneksel özelliği, çok eski geçmişi ve
“oya gibi” sözüyle de güzellik sembolü olmanın yanında topluma iyiyi, güzeli
görebilmeyi sağlamışaynı zamanda dar gelirli ailelerin geçim kaynağı olmuştur.
İğne oyası sanatçıları; eserlerini üretirken ümidi, sevgiyi, acıyı yaşadığı veya
yaşayamadığı duygularını soyut ve somut şekillerde biçimlendirmişlerdir.
Ayrıca bu alanda uğraş verirken türlü oyunlar, adetler ve gelenekler
oluşmuş imece ve paylaşma duygusu gelişmiştir.
Oyalarda desen-motif zenginliği çok fazladır. Birçok sanat dalında aynı
tür motif özelliğine rastlanır...Fakat, oyalardaki teknik, materyal zenginliği,
motiflere de ayrı bir şekilde yansımaktadır…